Akademik Veri Yönetim Sistemi
4. International Antalya Scientific Research and Innovative Studies Congress, Antalya, Türkiye, 9 - 10 Mayıs 2023, cilt.1, sa.1, ss.933-940
Gıdanın evde korunması, hazırlanması ve piĢirilmesi yakıt, elektrik ve su tüketimi gerektirir.
Dünya nüfusunun %40‘ı hâlâ yemek piĢirmek ve ısıtmak için biyoenerji kaynaklarına bağımlı
durumdadır. Verimsiz ve kôtü tasarlanmıĢ piĢirme ocakları, büyük enerji israfına ve ciddi halk
sağlığı sorunlarına neden olmaktadır.
Gıda zincirinin birbirini izleyen aĢamaları boyunca meydana gelen maddi kayıplar, dolaylı enerji
kayıpları anlamına gelir. Yapısal üretim kalıntılarından ayrı olarak, gıda ürünü masaya ulaĢtığında,
genel yenilebilir malzeme kayıpları, gıda kategorisine bağlı olarak orijinal malzemenin %17‘si
(süt ürünleri) ile %47‘si (kôkler ve yumrular) arasında olabilmektedir. 2050 yılına kadar gıda
israfını yarı yarıya azaltmak, gıda ihtiyaçlarındaki boĢluğun dôrtte birini doldurmak anlamına
gelecektir. Daha ôzel olarak, küresel tarımsal kayıplar %47 ve küresel tüketim israfı %86 oranında
azaltılabilir. Yiyecek kaybı mali, çevresel ve sosyal sorunları beraberinde getirmektedir.
Konutlarda fazla miktarda gıda atığı üretilmektedir. Bu atıklar, ağırlıklı olarak ônlenebilir gıda
atıklarıdır. Üretim sektôrü, gıda atığının bir sonraki en büyük oranından sorumludur. Ancak bu
durumda, ağırlıklı olarak yenmeyen gıda atıklarıyla karĢılaĢılır. Evsel gıda atıklarının % 35‘inin
ônlenebilir olduğu belirlendiğinden, gıda atığını en aza indirmek için, hane halkının davranıĢ
değiĢiklikleri ile ônemli bir destek sağlanabilir. Organik materyal ve besin açısından zengin
bileĢimi nedeniyle, gıda atıkları teorik olarak biyogaz, hidrojen, etanol ve biyodizel gibi biyoyakıt
üretimi için, çeĢitli üretim süreçlerinde yararlı bir kaynak olarak kullanılabilir. Gıda atıklarından
enerji üretimi amacıyla değerlendirilmesi konusuna olan ilgi artarak devam etmektedir.
Yenilenebilir enerji üretimi için gıda atıklarından fermentasyon süreçlerinde yararlanılmaktadır.
Gıda atıklarını toprağa doldurulmak veya yakmak yerine, uygun ve ekonomik teknolojiler ile
verimli bir Ģekilde enerji geri kazanımı sağlanabilir. Bu bildiride, gıda ambalajlama, hazırlama ve
kullanımında enerji tasarrufu olanakları tartıĢılmıĢtır.