Domateste bakteriyel benek hastalığının mücadelesinde vermikompost uygulamasının etkisi


Creative Commons License

Karnez E., Güldoğan Ö., Ercan N., Korkmaz K., Aysan Y.

Mustafa Kemal University Journal of Agricultural Sciences, cilt.263, ss.726-735, 2021 (Hakemli Dergi)

Özet

Domateste bakteriyel benek hastalığının mücadelesinde vermikompost uygulamasının etkisi

 

Özet

Amaç:Pseudomonas syringae pv tomato adlı patojenik bakteri domateste Bakteriyel Benek Hastalığına neden olur ve fidelik, tarla ve serada önemli verim kayıplarına sebep olur. Bitki besleme ve hastalık ilişkisini içeren bu araştırmanın amacı, vermikompostgübrelemesinin domateste bu hastalığı baskılama düzeyinibelirlemektir. Ayrıca vermikompost gübrelemesi yapılan ve yapılmayan hasta bitkilerinmakro (N, P, K, Ca, Mg) ve mikro (Fe, Cu, Zn, Mn) element düzeylerindeki değişim saksı denemeleriyle araştırılmıştır.

Yöntemler ve bulgular: Denemede, ticari amaçlı üretilensolucan gübresinin katı formu topraktan, sıvı formu yapraktan uygulanmıştır. Pozitif kontrol olarak vermikompost uygulaması yapılmamış patojen bakteri ile bulaştırılmış bitkiler kullanılmış vevermikompost gübrelemesininhastalığave besin elementi konsantrasyonlarınaetkisi iki ayrı saksı denemesiyle araştırılmıştır.

Vermikompost uygulamasıyla cam serada yapılan ilk denemede hastalık % 34-39 oranında, iklim odasında yapılan ikinci denemede hastalık % 12-42 oranında baskılanmıştır. Her iki denemede, topraktan ve yapraktan vermikompost beslemesiyle domateste Bakteriyel Benek Hastalığının ortaya çıkışında istatistiki düzeyde (P ≤ 0.05) azalışlar elde edilmiştir. Hasta bitkilere hem topraktan hem de yapraktan vermikompost uygulaması yapıldığında toplam N alımında %81,Mg alımında %75,Cu alımında %46, P alımında %38 ve Mnalımında %5artış kaydedilmiştir. Topraktan vermikompost uygulaması Ca miktarını %104, Fe miktarını %45 oranında artırırken yapraktan yapılan vermikompost uygulaması Zn miktarını %31, K miktarını %8 oranında artırmıştır.

Genel Yorum: Domateste vermikompost beslemesiyle bitkide makro ve mikro besin içeriğinde artış sağlanmış ve bunun sonucu olarak iyi beslenen bitkilerde Bakteriyel Benek Hastalığı büyük oranda baskılanmıştır. Araştırmaya göre, hasta bitkinin makro ve mikro besin elementlerini başarıyla alması için vermikompost hem topraktan hem de yapraktan kombinasyon halinde uygulanmalıdır.

Çalışmanın Önemi ve Etkisi: Bildiğimiz kadarıyla bu çalışma, ülkemizde ve hatta dünyada vermikompost beslemesinin domateste Bakteriyel Benek Hastalığını engelleme oranını ortaya koyan ilk araştırmadır. Ayrıca vermikompost uygulaması sonucu hasta bitkilerin topraktan kaldırdığı makro ve mikro besin düzeyini ortaya koyan ilk araştırma niteliğindedir.

 

Anahtar kelimeler:Bitki besleme-hastalık, makro ve mikro elementler, bakteri, Pseudomonas, solucan gübresi