İmamoğlu, Dilekkaya ve Mercimek (Adana) Arasında Kalan Topraklardaki Ağır Metal İçeriklerinin Zenginleşme Faktörüne Göre Değerlendirilmesi


Creative Commons License

Akyıldız M.

Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi dergisi, cilt.39, sa.1, ss.251-259, 2024 (Hakemli Dergi)

Özet

Bu araştırmada tarımsal faaliyetlerin yoğun olarak yapıldığı İmamoğlu (Adana) ilçesi ile Mercimek  ve Dikilitaş mahalleleri arasında bulunan topraklardaki ağır metal miktarlarının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Çalışma alanını temsil edecek 29 noktadan 39 adet toprak örneği alınmıştır. Atomik absorbsiyon spektrometre yöntemi ile Hg, Pb, Cd, Cr, Zn, Cu, Ni, Co, As, Mn ve Fe element analizleri yapılmıştır. Dünya sağlık Örgütünün (WHO) toprak standartlarına göre sonuçlar karşılaştırılmıştır. Nikel (Ni) ve Kadmiyum (Cd) elementine ait değerler yüksek çıkmıştır. ArcGis programı ile bu elementlerin bölgedeki mekânsal dağılım haritaları hazırlanmıştır. Antropojen kaynaklı ağır metal miktarlarının etkisini değerlendirebilmek için zenginleşme faktörü (Ef) hesaplamaları yapılmıştır. Bu sonuçlara göre Ni, Co ve Pb elementi için orta zenginleşme gösterirken Cd elementi için çok yüksek zenginleşme göstermektedir. Topraklardaki bu zenginleşmede kullanılan tarımsal ilaçlar ve fosfatlı gübrelerin etkisinin yanısıra Ni elementlerindeki artışta jeolojik birimlerden kaynaklı olabileceği düşünülmektedir. 

In this research, it was aimed to determine the amount of heavy metals in the soil between İmamoğlu (Adana) district, where agricultural activities are intense, and Mercimek and Dikilitaş neighborhoods. 39 soil samples were taken from 29 points to represent the study area. Hg, Pb, Cd, Cr, Zn, Cu, Ni, Co, As, Mn and Fe elemental analyzes were carried out using the atomic absorption spectrometry method. The results were compared according to the soil standards of the World Health Organization (WHO). The values of Nickel (Ni) and Cadmium (Cd) elements were high. Spatial distribution maps of these elements in the region were prepared with the ArcGis program. Enrichment factor (Ef) calculations were made to evaluate the effect of anthropogenic heavy metal amounts. According to these results, while it shows medium enrichment for Ni, Co and Pb elements, it shows very high enrichment for Cd element. In addition to the effects of pesticides and phosphate fertilizers used in this enrichment in the soil, it is thought that the increase in Ni elements may be due to geological units.