5-6 Yaş Çocuklarda Ebeveyn Tutumlarının Akran İlişkilerine Etkisi-Effect of Parental Attitudes on Peer Relationships in Children Between the Ages of 5-6

Creative Commons License

Erdoğdu Ö., Çetinkaya Ş.

SCIENTIFIC AND ACADEMIC RESEARCH, cilt.2, sa.2, ss.136-150, 2023 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 2 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2023
  • Dergi Adı: SCIENTIFIC AND ACADEMIC RESEARCH
  • Sayfa Sayıları: ss.136-150
  • Çukurova Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Abstract This research is a cross-sectional type research conducted in order to examine the effect of parental attitudes on peer relationships in children aged 5-6 years who are studying in preschool institutions. The research was conducted in 8 pre-school education institutions in the Nicosia, Kyrenia and Famagusta districts of the Turkish Republic of Northern Cyprus (TRNC) between February and May 2019, with the participation of 263 families and 25 teachers.The child's parents filled the "Parental Attitude Scale" and "Introductory Information Form", while teachers filled the "Selcuk Peer Relations Evaluation Scale so that it is separate for each child by meeting face-to-face. The study examined factors that could affect parental behavior. There were differences in behavior for children in public and private preschool institutions. The mean of aggression of the children involved in the study (25.82); timidity (22.94), social acceptance (17.27), problem solving (17.69) and social behavior (23.81). Parents reported that they had a democratic attitude at 4.45 percent. The parent's authoritarian attitude was found to have a negative effect on the child's peer acceptance(p.05). But democratic and permitting parental attitudes did not differ markedly in the child's behavior.It was also found that the parent’s authoritarian attitudes had negative effects on the child’s peer acceptance. Keywords:Peer relationships, Parental, Parental attitudes, Early childhood, Nursing Özet Bu araştırma, okul öncesi kurumlarında öğrenim gören, 5-6 yaş çocuklarda, ebeveyn tutumlarının akran ilişkilerine etkisini incelemek amacıyla yapılan, kesitsel tipte, bir araştırmadır. Araştırma, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (K.K.T.C.) Lefkoşa, Girne, Gazimağusa ilçelerinde bulunan 8 okul öncesi eğitim kurumunda Şubat-Mayıs 2019 tarihlerinde 263 aile ve 25 öğretmen katılımıyla uygulandı. Çocuğun anne ya da babası “Ebeveyn Tutum Ölçeği” ni ve “Tanıtıcı Bilgi Formu” nu, öğretmenler ise yüz yüze görüşülerek her bir çocuk için ayrı olacak şekilde “Selçuk Akran İlişkilerini Değerlendirme Ölçeği (SAİDÖ)” ni doldurdu. İstatistiksel analizler SPSS paket program kullanılarak yapıldı. Çocuklardan %47.5’i erkek, %52.5’i kız; %16.3’ü 5, %83.7’si 6 yaşındadır. Araştırmada ebeveyn davranışlarını etkileyebilecek faktörler incelendi. Devlet ve Özel okul öncesi kurumlarındaki çocukların davranış farklılıkları gözlendi. Araştırmaya katılan çocukların saldırganlık ortalaması ("X" ̅=25.82); çekingenlik ("X" ̅=22.94), sosyal kabul ("X" ̅=17.27), problem çözme ("X" ̅=17.69) ve sosyal davranıştan ("X" ̅=23.81) yüksek bulundu. Ebeveynler "X" ̅=4.45 oranında demokratik tutum gösterdiklerini bildirdi. En yüksek düzeyde gözlenen demokratik tutumu sırasıyla aşırı koruyucu ("X" ̅=3.84), izin verici ("X" ̅=2.18) ve otoriter ("X" ̅=1.84) tutum izledi. Ebeveyn tutumlarından aşırı koruyucu tutum ve otoriter tutumun çocuğun akran ilişkilerine olumsuz etkileri olduğu sonucuna ulaşıldı. Ebeveyn tutumları arasında yer alan aşırı koruyucu tutum ile çocuğun problem çözme yeteneği arasında zıt yönde bir ilişki bulundu (p<0.05). Ebeveynin otoriter tutumunun ise çocuğun akran kabulünü olumsuz etkilediği tespit edildi (p<0.05). Fakat demokratik ve izin verici ebeveyn tutumları çocuğun davranışlarında belirgin bir farklılık oluşturmadı. Anahtar Kelimeler: Akran ilişkileri, Ebeveyn tutumları, Erken çocukluk, Hemşirelik yaş çocuklarda, ebeveyn tutumlarının akran ilişkilerine etkisini incelemek amacıyla yapılan, kesitsel tipte, bir araştırmadır. Araştırma, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (K.K.T.C.) Lefkoşa, Girne, Gazimağusa ilçelerinde bulunan 8 okul öncesi eğitim kurumunda Şubat-Mayıs 2019 tarihlerinde 263 aile ve 25 öğretmen katılımıyla uygulandı. Çocuğun anne ya da babası “Ebeveyn Tutum Ölçeği” ni ve “Tanıtıcı Bilgi Formu” nu, öğretmenler ise yüz yüze görüşülerek her bir çocuk için ayrı olacak şekilde “Selçuk Akran İlişkilerini Değerlendirme Ölçeği (SAİDÖ)” ni doldurdu. İstatistiksel analizler SPSS paket program kullanılarak yapıldı. Çocuklardan %47.5’i erkek, %52.5’i kız; %16.3’ü 5, %83.7’si 6 yaşındadır. Araştırmada ebeveyn davranışlarını etkileyebilecek faktörler incelendi. Devlet ve Özel okul öncesi kurumlarındaki çocukların davranış farklılıkları gözlendi. Araştırmaya katılan çocukların saldırganlık ortalaması ("X" ̅=25.82); çekingenlik ("X" ̅=22.94), sosyal kabul ("X" ̅=17.27), problem çözme ("X" ̅=17.69) ve sosyal davranıştan ("X" ̅=23.81) yüksek bulundu. Ebeveynler "X" ̅=4.45 oranında demokratik tutum gösterdiklerini bildirdi. En yüksek düzeyde gözlenen demokratik tutumu sırasıyla aşırı koruyucu ("X" ̅=3.84), izin verici ("X" ̅=2.18) ve otoriter ("X" ̅=1.84) tutum izledi. Ebeveyn tutumlarından aşırı koruyucu tutum ve otoriter tutumun çocuğun akran ilişkilerine olumsuz etkileri olduğu sonucuna ulaşıldı. Ebeveyn tutumları arasında yer alan aşırı koruyucu tutum ile çocuğun problem çözme yeteneği arasında zıt yönde bir ilişki bulundu (p<0.05). Ebeveynin otoriter tutumunun ise çocuğun akran kabulünü olumsuz etkilediği tespit edildi (p<0.05). Fakat demokratik ve izin verici ebeveyn tutumları çocuğun davranışlarında belirgin bir farklılık oluşturmadı. Anahtar Kelimeler: Akran ilişkileri, Ebeveyn tutumları, Erken çocukluk, Hemşirelik