KARAKTER GÜÇLERİ VE AHLAKİ MUHAKEME BECERİSİ: OLUMLU SOSYAL DAVRANIŞLARIN ARACILIK ROLÜ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çukurova Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Fatma Gizem TÜRKMEN

Danışman: Fulya Cenkseven Önder

Özet:

Bu araştırmada genç yetişkinlerin karakter güçleri ve ahlaki muhakeme becerisi arasındaki ilişkide olumlu sosyal davranışların aracı rolü incelenmiştir. Araştırma Adana ilinde ikamet eden; yaşları 20 ve 40 arasında olan, 166 erkek (%55,3) ve 134 kadın(%44,7) olmak üzere toplam 300 katılımcı üzerinde gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların yaş ortalamaları 26( Ss=0,76) olarak bulunmuştur. Araştırmada genç yetişkinlerin karakter güçlerine ilişkin veriler  ‘Karakter Güçleri Anketi’ (McGrath, 2015) , ahlaki muhakeme becerilerine ilişkin veriler ‘Görüşleri Belirleme Testi (Rest, 1979) ve olumlu sosyal davranışlara ilişkin veriler ‘ Olumlu Sosyal Davranışlar Eğilimi Ölçeği ‘ (Carlo ve Randall, 2002) ve kişisel bilgilere ilişkin veriler ise araştırmacı tarafından hazırlanan ‘Kişisel Bilgi Formu’ kullanarak elde edilmiştir.

Araştırmadan elde edilen veriler korelasyon, çoklu regresyon ve amos kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda tüm karakter güçleri birbirleri ile anlamlı ve pozitif yönde ilişkiler sergilerken, adalet karakter gücü ile acil durumlar ve  kamusal olumlu sosyal davranışlar arasında negatif ilişkiler olduğu görülmüştür. Bunun yanı sıra kamusal olumlu sosyal davranış ile ölçülülük karakter gücü hariç bilgelik, cesaret, aşkınlık, insanlık ve adalet güçleri ile ahlaki muhakeme ve gizli, acil durumlar, özgeci, duygusal ve itaatkar olumlu sosyal davranış eğilimleri değişkenleri arasında negatif ve anlamlı ilişkiler olduğu sonucuna ulaşılırken, ahlaki muhakeme becerilerinin yordayıcılarını belirlemek amacıyla yapılan çoklu regresyon analizi sonucunda genç yetişkinlerin bazı karakter güçlerinin ve olumlu sosyal davranış eğilimlerinin ahlaki muhakeme becerisinin belirleyicisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu amaçla alt boyutlar arasında gerçekleştirilen analizler sonucunda bağımsız değişkenler olan adalet, bilgelik, cesaret gücü, itaatkar olumlu sosyal davranış, acil durumlar ve gizli olumlu sosyal davranışların ahlaki muhakeme becerisini anlamlı düzeyde yordadığı görülmüştür. Son olarak genç yetişkinlik döneminde bulunan kişilerin karakter güçleri ve ahlaki muhakeme becerileri arasındaki ilişkide olumlu sosyal davranışların aracılık rolünü analiz etmek amacıyla gerçekleştirilen yapısal eşitlik modellemesi sonucunda; bilgelik, ölçülülük, cesaret ve adalet karakter gücü ve ahlaki muhakeme becerisi arasındaki ilişkide olumlu sosyal davranışların kısmi aracı rol oynadığı ancak insanlık ve aşkınlık karakter gücü ile ahlaki muhakeme becerisi arasındaki ilişkide olumlu sosyal davranışların tam aracı rolü olduğu görülmüştür.