Bentonitlerden genleşmiş kil agregası üretimi ve karakterizasyonu


Creative Commons License

Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Jeoloji Mühendisliği, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İLKER ÇANDIR

Danışman: Mustafa Akyıldız

Özet:

Bu çalışmada ülkemizin farklı bentonit sahalarından (Edirne-Yazır, İstanbul-Sinekli, Ordu-Keşköy, Tokat-Büşürümlü, Tokat-Akdoğmuş) alınan numuneler, laboratuar ortamında mineralojik-kimyasal analiz ve fiziksel testlerden geçirilmiştir. Hiçbir katkı malzemesi olmaksızın sahadan alınan bentonitler, doğal haliyle öğütülüp, 15 mm çapında şekillendirilip, sabit yüksek fırında 1100-1150-1200oC gibi sıcaklıklarda ısıl işleme tabi tutularak genleştirilmiştir. Örneklerin sıcaklığa karşı tepkilerini belirleyebilmek için DTA-TG çekimleri yapılarak sonuçlar incelenmiştir. Çalışma sonucunda birim hacim ağırlıkları azalmış, farklı oranlarda genleşme gösteren agregalar elde edilmiştir. Ham pelet ve genleşme gösteren agregaların SEM analizleri yapılarak içsel morfolojileri incelenmiştir. Sıcaklık yükseldikçe iç gözenekliliğin arttığı, dış kabukta sinterleşmenin başladığı ve 1250°C'den sonra malzeme de erimelerin gözlendiği tespit edilmiştir. Böylelikle, bentonitlerin genleşen kil agregası olarak da değerlendirilebileceği, özellikle aratip bentonitlerin, Ca-bentonitlere göre daha iyi genleşme gösterdiği ortaya konulmuştur. Bunda etken olan unsurun eritici major oksit değerleri (Na2O+MgO+K2O+Fe2O3+CaO) olduğu vurgulanarak, incelenmiş beş bentonit sahasından biri (Tokat-Büşürümlü) hariç diğerlerinin, doğal haliyle genleşmiş kil agrega hammaddesi açısından uygun olduğu tespit edilmiştir.